اصول گودبرداری برای عملیات نیلینگ یکی از فعالیت های پیچیده و خطرناک مهندسی می باشد که به منظور حفظ جان انسان های داخل و خارج از گود ، ساختمان های همسایه و فراهم آوردن محیط ایمن و مطمئن جهت انجام کار می بایستی دیواره های آن بوسیله سازه های نگهبان مهاربندی و پایدار سازی شود .

گودبرداری به انگلیسی یا می توان گفت گودبرداری چیست یکی از کارهای عمرانی به منظور کارهای مختلف انجام می شود تا یک ساختمان کهنه یا فرسوده را تخریب کند البته باید گودبرداری اصولی باشد تا این ساختمان به نقطه صفر برسد تنوع آن زیاد نیست و متفاوت نمی باشد و شما می توانید خاکبرداری را برای ساخت منبع ، کانال آب ،پارکینگ و … انجام دهید که هر کدام هزینه ای متفاوتی دربر خواهد گرفت.

سازه های نگهبان انواع مختلفی دارد که با توجه به نوع خاک ، عمق گودبرداری و حساسیت ساختمان های مجاور گود انتخاب و توسط افراد دست اندر کار پروژه های حفره برداری ساختمانی که هریک وظایف و مسئولیت های مشخصی دارند اجرا و توسط اشخاص و سازمان های ذیربط نظارت می شود . اجرای عملیات گودبرداری و سازه نگهبان نیازمند بکارگیری تمهیداتی در حین ، قبل و بعد از انجام کار می باشد که بکارگیری آنها می تواند از بروز حوادث گودبرداری جلوگیری کند .

گودبرداری اصولی یا گود برداری غیر اصولی

در سال های اخیر با افزایش تراکم و تعداد طبقات و نیاز به تأمین پارکینگ و سایر سطوح خدماتی در ساختمان ها بویژه در مناطق مرکزی شهرها ، عمق گودبرداری نیز بیشتر شده است. اما در بیشتر موارد از همان روش های سنتی که در گود های کم عمق گذشته استفاده می شده است ، استفاده می شود. متأسفانه بسیاری هنوز فکر می کنند که به کارگیری تمهیدات ایمنی لازم در گودبرداری هزینه و زمان بیهوده ای را به کار تحمیل می کند ، در حالی که این کار اصولاً جزء کارهای پیچیده و بسیار خطرناک مهندسی محسوب می شود و بویژه در گودهای با عمق زیادتر نیازمند بررسی های همه جانبه ، دقت و نظارت و در نهایت صرف وقت و هزینه قابل ملاحظه ای است تا جان و مال مردم از ای طریق به خطر نیافتد .

با این حال عدم آشنایی به اصول فنی ، سهل انگاری و یا سودجویی غیرمسئولانه منجر به ایجاد حادثه میشود . دراین مقاله عناصری که باید در سازه ی نگهبان طرح شوند و همچنین مسائل ایمنی که لازم است در هنگام طراحی و اجرا پیش بینی گردد و نیز دستورالعمل های قبل ، در حین و بعد از گودبرداری و اجرای سازه های نگهبان و مسائل ایمنی مربوط به کارگاه خاکبرداری و همچنین اهم وظایف و مسئولیت های عوامل دست اندر کار پروژه های گودبرداری ساختمانی و قوانین ، مقررات و آیین نامه های مربوطه و روشهای آواربرداری و نجات مصدومین در هنگام ریزش گود طرح و بررسی شده است . باید توجه داشت که اگر دیواره پروژه گودبرداری بلافاصله پس از خاکبرداری پایدار بماند هیچ دلیلی ندارد که در روزهای بعد یا حتی ساعات بعد هم این پایداری بماند و در نتیجه انجام خاکبرداری باید اولا به روشهای درست فنی و با رعایت اصول مهندسی و ایمنی انجام شود و ثانیا در صورت لزوم حفاظت کافی دیواره ها انجام شود .

روش گودبرداری ساختمان

عملیات گودبرداری ساختمان به دو صورت انجام می شود که به این صورت توضیح داده می شود گودبرداری اصولی (مهاربندی شده) یا گودبرداری غیر اصولی (مهاربندی نشده) که هر دو نوع مزیت ها و معایب به خصوص خود را دارند و در مواقع مناسب خود استفاده می شود و باید این نکته را گفت که در روش مهاربندی نشده (مهار بندی نشده) گودبرداری با شیب پایداری یا جداره های قائم خاکبرداری ها در خاک های چسبنده بدون هیچ گونه مهاربندی توسط شرایط مکانیکی خاک تامین می شوند.

قیمت گودبرداری ساختمان

همانطور که توضیح داده شد و شما با انواع این روش  آشنا شده اید و می دانید مزیت و معیب به خصوص خود را دارند اما قیمت گودبرداری متفاوت است و بسته به نیاز و موقعیت شما دارد همانطور که می دانید شما اگر عمق کار زیاد باشد مطمئن باشید هزینه بیشتری شامل خواهد گرفت اما اگر عمق کم باشد تا حدی قیمت کمتری دارد و به راحتی می توان گودبرداری با لودر انجام شود.

گودبرداری چیست ؟

گودبرداری یکی از فعالیتهای عمرانی است که به منظورهای مختلف مثل تخریب و خاکبرداری یک ساختمان فرسوده برای ساخت مجدد، رسیدن به تراز بکر، حفاظت فوندانسیون ها در برابر یخبندان، احداث کانالها ، مخازن زیر زمینی و احداث پارکینگ انجام میشود .
گودبرداری به هر گونه حفاری و خاکبرداری در تراز پایین تر از سطح طبیعی زمین یا در تراز پایین تر از زیر پی ساختمان مجاور اطلاق می شود.
سعی ما در این مقاله معرفی خطرات احتمالی در گود برداری و نحوه حل آنها با استفاده از نمونه های اتفاق افتاده میباشد.

اولین مقوله در این زمینه ضعیف بودن خاک و نداشتن مقاومت برشی میباشد. هر چه خاک محل ضعیف تر باشد، خطر بیشتری برای ریزش گود و تخریب ساختمان های مجاور وجود دارد. خاک های دستی بارزترین نمونه خاک های ضعیف هستند. توضیح آنکه در گذشته بسیاری از نقاطی که اکنون در داخل شهر هستند، خارج از شهر محسوب می شده اند و کامیون های حامل خاک و نخاله بار خود را در آنجا تخلیه م یکرده اند. بعدها با ضمیمه شدن این محل ها به شهر، اغلب این خاکها و نخال هها در همان جا بدون تراکم مهندسی تسطیح شده اند و اکنون خاک دستی را تشکیل می دهند. همچنین در بسیاری از موارد محل به صورت تپه و ماهور یا بستر مسیل بوده و با خاک یا نخاله به صورت غیرمهندسی تسطیح شده است.

به طور مثال بر اثر سست بودن خاک محل گودبرداری شده جهت احداث ساختمان مجتمع تجاری سعدی شیراز در خیابان عفیف آباد شیراز دارای ۸ طبقه روزمینی، ۴ طبقه زیر زمین در حال احداث بود متاسفانه به دلیل نداشتن چسبندگی کافی در دیواره خاک، دیواره ریزش کرده و خساراتی به وجود آورده. مهندسین ناظر پس از بررسی مشخصات محل و خصوصیات ژئوتکنیک خاک برای جلوگیری از وقوع حوادث بعدی راهکارهای زیر را ارائه کردند.

  1. استفاده از میخ کوبی
  2. استفاده از تای بک برای مهار نشست های زیر ساختمان های مجاور گود
  3. استفاده از خرپاهای فلزی متشکل از اعضاء خرپایی برای برخی از دیوارهای گود

مشخصات ژئوتکنیکی ساختگاه

پس از بررسی نتایج به دست آمده از گزارش ژئوتکنیک انجام شده توسط مشاور ژئوتکنیک پروژه و همچنین آزمایشهای تکمیلی ،لایه بندی خاک به شرح زیر در نظر گرفته شد.

لایه L1 : این لایه که خاک ساختگاه را از سطح زمین تا عمق حدود ۱.۵ متر تشکیل می دهد،خاک دستی و ترکیبی از خاکهای درشت دانه و ریزدانه می باشد.

لایه L2 : لایه دوم که خاک ساختگاه را از عمق ۱.۵ متر تا ۴.۵ متر تشکیل می دهد، درشت دانه متشکل از ماسه و یا شن لای و یارسدار همراه قلوه سنگ می باشد. این لایه در سیستم متحد U.S.C.S اغلب در رده های (GP-GM) و (SP-SM) طبقه بندی می گردد.

لایه L3 : این لایه که از عمق حدود ۴.۵ متر شروع شده و تا انتهای عمق حفاری گمان ه ( ۳۶ متر ی) ادامه دارد ریزدانه بوده و از رس کم مایه تشکیل شده است.این لایه درسیستم متحد (U.S.C.S) در رده CL طبقه بندی می گردد.
پارامترهای مکانیکی لایه های خاک در جدول شماره (۲) ارائه شده است.

u E) MPa) Ø) degrees) C) KPa) تراز لایه لایه
۰.۴ ۳۵ ۱۰ ۱۰ ۰-۱.۵ L1
۰.۳۵ ۷۰ ۳۰ ۱۰ ۱.۵-۴.۵ L2
۰.۴ ۷۰ ۲۲ ۷۵ ۴.۵-۳۶ L3

این روش از حدود چندسال اخیر آغاز شده و تاکنون نیز به عنوان یک تکنیک برای پایداری ترانشه ها و حفاظت گود با انعطاف پذیری بالا استفاده می گردد . تئوری استفاده از روش نیلینگ بر مبنای مسلح کردن و با فواصل ( Nail ) مقاوم نمودن توده خاک با استفاده از دوختن توده خاک توسط مهارهای کششی فولادی نزدیک به یکدیگر می باشد .

این استفاده از این روش موجب افزایش مقاومت برشی توده خاک ، محدود نمودن و بدلیل ( Slid ) تحت کنترل در آوردن تغییر مکانهای خاک در اثر افزایش مقاومت برشی در سطح لغزش افزایش نیروی قائم و همچنین باعث کاهش نیروی لغزش در سطح گسیختگی و لغزشی می شود . باید توجه داشت کلیه سطوح ترانشه های حفاری شده که توسط نیلینگ بایستی مسلح شوند با استفاده از شبکه مش و شاتکریت ابتدا حفاظت شده و سپس سیستم نیلینگ روی آنها اجرا می شوند.

مهار کششی نیلینگ معمولا از آرماتورهای فولادی با قطر ۲۰ الی ۴۰ میلیمتر و با حد تسلیم ۴۲۰ الی۵۰۰ نیوتن بر میلیمتر مربع استفاده می شوند که درون یک چال حفاری شده با قطر ۷۶ الی ۱۵۰ میلیمتر قرارگرفته و دور آن درون چال تزریق می گردد. فواصل بین مهارهای کششی در حدود ۱ الی ۲ متر می باشد و طول آنها نیز در حدود ۷۰ الی ۱۰۰ درصد ارتفاع گود می باشد و حداقل شیب نسبت به افق حدودا ۱۵ درجه می باشد.

باید توجه داشت که رویه شاتکریت شده روی ترانشه های حفاری شده نقش سازه ای نداشته اما می توان جهت اطمینان برای پایداری موقت خاک بین مهارها استفاده نمود.